Man en vrouw (2009)

Man en vrouw, wat lijkt dit eenvoudig. Maar op de vrouwenwerelddag 2009 protesteerden vrouwen tegen het geweld, waarvan een op vijf slachtoffer is. Geweld binnen en buiten het huwelijk.

Op wereldvlak zijn iets meer vrouwen dan mannen. Mensen hebben op elkaar een aantrekkingskracht.

Er zijn verschillende manieren om te kennen. We leren door te reflecteren en te begrijpen. We leren eveneens vanuit aanvoelen en intuïtie. Om de affectieve kennis uit te leggen gebruikte de professor een verhaaltje over een woestijnvader. Was het Cassiodorus of een andere? De vrome man wou zijn jonge leerling opvoeden ver van vrouwelijk gezelschap. De jongen had nog geen vrouwen gezien tot de dag dat hij met de vrome monnik mee mocht naar de stad. Ze kwamen een vijver voorbij, waar meisjes aan het zwemmen waren. De jongen vraagt wat voor wezens dat zijn. De monnik antwoordt: "Dit zijn zwanen." Waarop de jongen prompt vraagt: "Geef me er eentje."

Amos Oz brengt een variante op een Indiase fabel, die zijn moeder hem vertelde. "Er waren eens vele jaren geleden, twee monniken die zichzelf allebei verboden en kwellingen oplegden. Zo legden ze zichzelf op heel India te voet te doorkruisen, van de ene kant naar de andere kant. En ze legden zichzelf ook volledige stilte op, ze mochten zelfs in hun slaap geen woord uitbrengen gedurende alle jaren van hun voettocht. Geen lettergreep. Maar op een dag, toen ze langs de oever van een rivier liepen, hoorden ze allebei een verdrinkende vrouw in de stroom om hulp roepen. Zonder een woord uit te brengen sprong de jongste van de twee te water, droeg de vrouw op zijn rug naar de kant, legde haar op het zand zonder een woord te zeggen, en de twee asceten vervolgden hun weg in volstrekte stilte. En toen, na een half jaar of een jaar, vroeg de jongste plotseling zijn metgezel: 'Zeg eens, denk je dat ik gezondigd heb toen ik die vrouw op mijn rug droeg?' En zijn metgezel antwoordde hem met een vraag: 'Wat, draag je haar nog steeds op je rug?'" (Amos Oz, Een verhaal van liefde).

Wij dragen mensen mee, niet één maar velen. Dit is zo van bij het begin van de mensheid. Zo vertelt het de bijbel. Het is een prachtig verhaal deze zoektocht van Adam naar een medemens, die bij hem past. De vrouw wordt niet genomen uit zijn hoofd. Dit om te beletten dat zij zou domineren. Ze wordt niet genomen uit zijn voeten, want ze mag zijn slavin niet zijn. Zo wordt genomen dicht bij zijn hart om zijn gelijke te zijn.

Jezus haalt het ideaal aan, waarbij man en vrouw zich aan elkaar binden om een nieuwe eenheid te vormen. Dag aan dag zijn ze daartoe op weg. Elke start smaakt naar het paradijs. De tocht doorheen goede en kwade dagen is een voortdurende opdracht. Als mensen je in vertrouwen nemen, hoor je dat achter het beeld van een klassieke mooie familie bedrieglijke schijn kan steken. "Alleen zij die er midden in staan kunnen hier over oordelen."

"Ketens houden een huwelijk niet bijeen. Het zijn draadjes, honderden dunne draadjes, die mensen door de jaren heen aan elkaar naaien" (S. Singoret, bijbelagenda 03.10.09).

Hoe summier het verhaal bij Marcus is, toch wijst het op spanningen die de christenen van toen al aanvoelden. De discussie verwijst naar het Joodse en Romeinse recht. Jezus wijst op de hardheid van het hart dat scheiding brengt. Dit proces is zo gecompliceerd. Waar pijn is, moet gezocht naar heling. De eenvoud van het hart kan ons openen op Gods schepping, op het mysterie van man en vrouw. De gebrokenheid heft het ideaal niet op.

Marcus voegt er het verhaal aan toe van de ontmoeting van Jezus met de kinderen. Dit zijn twee gescheiden perikopen. De liturgie suggereert ze samen te houden. Het wonder van het kind houdt verband met het mysterie van man en vrouw. Een kind brengt het wonder van het leven dichterbij. Een moeder zei eens tot haar dochtertje: "Wie God is, dat kan ik niet uitleggen, dat begrijp ik niet." "Ik begrijp het ook niet", antwoordde de zesjarige, "maar ik begrijp het toch beter dan jij want ik ben er nog dichterbij" (Klink, Geloven met kinderen).

"Een kind is een wezen helemaal gericht op de toekomst. Het is gans het tegenovergestelde van een gefixeerd wezen, vastgezet en gevangen in zijn verleden. Het is open door de verwondering op het nieuwe en het onvoorspelbare. Het koninkrijk van God onthalen op de wijze van een kind, dit laat God toe zich te openbaren in zijn onvoorspelbare nieuwheid, zonder hem op te sluiten in het verleden. Het is zich kunnen verwonderen over deze steeds nieuwe scheppende ontmoeting. De liefde van God voor de mens heeft nooit haar laatste woord gezegd. Hij heeft nooit gedaan met ons te verwonderen. Niets van wat in het verleden gezegd of gedaan is, put er de volle maat van uit. Zelfs niet de Wet die nochtans zo belangrijk was" (Eloi Leclerc, Le Royaume caché).

We ontvangen zoveel als we de kinderen tot God laten komen en als we aan een kind gelijk bij Hem binnenlopen (ZJ 725).