Maar laten we dan ook goed luisteren naar datgene wat zij wel en niet vertellen! Maria Magdalena ziet dat de steen weggerold is. Ze loopt naar Simon en ‘de andere leerling, die van wie Jezus hield'. Ze zegt echter niet dat Jezus verrezen is. Haar uitleg gaat een heel andere richting uit: ‘ze' hebben Hem uit het graf weggenomen. Als Petrus ter plaatse komt, stelt hij alleen maar de feiten vast. Hij trekt geen enkele conclusie. En van de geliefde leerling wordt gezegd dat hij dat ook allemaal ziet ‘en tot geloof kwam'. Wat hij dan gelooft, staat er niet bij.
Geen van de drie getuigen zegt echter: ‘Het graf is leeg, dus Jezus is verrezen!' Ook na de vaststelling door de leerlingen blijft Maria ervan overtuigd dat Jezus' lijk gestolen is. Pas wanneer ze de Verrezene ontmoet (eerst denkt ze dat het de tuinman is), komt ze tot geloof. Ook voor Petrus is dat zo. Van alle anderen (ook van de geliefde leerling) wordt gezegd dat ze ‘nog niet wisten wat de Schrift zei: dat Hij uit de doden moést opstaan'.
Wat betekent dat nu? Dat paasgeloof niet zomaar voortvloeit uit de vaststelling dat het graf leeg is. Ten aanzien van een overdreven aandacht voor dat ‘feit' moeten we veeleer stellen dat het Nieuwe Testament zelf er niet al te veel waarde aan hecht. Op zich blijft dat graf een open vraag die tot veel gissingen aanleiding kan geven. Voor de eerste getuigen is in elk geval meer nodig dan die vaststelling. Er zijn verschijningsverhalen waarin ze Hem ontmoeten als de Levende. Herhaaldelijk wordt verteld dat zij ook de Schriften moeten gaan lezen om te begrijpen dat Hij uit de doden moest opstaan. De leerlingen van Emmaüs herkennen Hem aan het breken van het brood. En voor al die eerste getuigen geldt dat zij hun ervaringen vertellen aan elkaar.
Ik zie, zoals reeds gezegd, geen reden om te twijfelen aan datgene wat de eerste getuigen vertellen over Jezus' graf. Het is echter maar wat het is: een verbijsterende ontdekking die om nadere uitleg vraagt. Het geloof in de verrezen Heer ontstaat via veel andere wegen. Toen zowel als nu. Laten we de Schriften lezen en het brood breken...